“TASDIQLAYMAN”
O‘zbekiston Respublikasi
Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasi
raisi B.Gulyamov
___________________
2020 yil “21” dekabr
O‘zbekiston Respublikasi Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasi
xodimlarining odob-axloq
QOIDALARI
1-bob. Umumiy qoidalar
2-bob. Asosiy terminlar va tushunchalar
urug‘-aymoqchilik – xodimning umumiy ajdodga ega bo‘lgan muayyan qarindoshga mansubligi asosida uchinchi shaxslarga subyektiv, iltifotli va noxolis munosabatda bo‘lish tarzidagi shaxsiy manfaati;
manfaatlar to‘qnashuvi – shaxsiy (bevosita yoki bilvosita) manfaatdorlik Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasi xodimning mansab yoki xizmat majburiyatlarini lozim darajada bajarishiga taʼsir ko‘rsatayotgan yoxud taʼsir ko‘rsatishi mumkin bo‘lgan hamda shaxsiy manfaatdorlik bilan Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining huquqlari va qonuniy manfaatlari o‘rtasida qarama-qarshilik yuzaga kelayotgan yoki yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan vaziyat;
korrupsiya – shaxsning o‘z mansab yoki xizmat mavqeidan shaxsiy manfaatlarini yoxud o‘zga shaxslarning manfaatlarini ko‘zlab moddiy yoki nomoddiy naf olish maqsadida qonunga xilof ravishda foydalanishi, xuddi shuningdek bunday nafni qonunga xilof ravishda taqdim etish;
korrupsiyaga oid huquqbuzarlik – korrupsiya belgilariga ega bo‘lgan, sodir etilganligi uchun O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlarida javobgarlik nazarda tutilgan qilmish;
kontragent – Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasi bilan shartnomaviy munosabatlarga kirishgan har qanday yuridik yoki jismoniy shaxs, mehnat munosabatlari bundan mustasno;
xodimning shaxsiy manfaatdorligi – Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasi xodimi tomonidan o‘z xizmat vazifalarini bajarish chog‘ida uning yaqin qarindoshi yoki xodimga aloqador bo‘lgan shaxslar tomonidan xodimning mansab yoki xizmat majburiyatlarini lozim darajada bajarishiga taʼsir qilishi mumkin bo‘lgan pul mablag‘lari, moddiy yoki nomoddiy qimmatliklar, boshqa mol-mulk, boylik va imtiyozlar ko‘rinishida shaxsiy naf olish imkoniyati (shaxsiy, ijtimoiy, moliyaviy, siyosiy va boshqa tijorat yoki notijorat manfaatlari);
mahalliychilik – shaxsni faqatgina qarindoshligi (qarindoshini hamma bilishi yoki mashhurligi va uning jamoatchilik tan olganligi) va bunday shaxsning hokimiyat vakolatiga ega bo‘lgan organlardagi qarindoshlarining xizmat mavqei sababli lavozimga qo‘yiladigan malaka talablarini hisobga olmasdan ishga yollash, rotatsiya qilish hamda lavozimga tayinlash;
nepotizm (tanish-bilishchilik) – o‘zining yaqin qarindoshlari yoki do‘stlariga asossiz imtiyozlar berish maqsadida hokimiyatdan foydalanish va (yoki) taʼsir o‘tkazish, biroq quyidagi vaziyatlar bilan cheklanib qolmaslik: yaqin qarindoshlari va (yoki) do‘stlariga asossiz mukofotlar hisoblash, Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasi manfaatlari zarariga yaqin qarindoshlari va do‘stlarini ishga qabul qilish va lavozimga tayinlash;
homiylik – yon bosish, qulay mehnat sharoitlarini yaratib berish shaklida Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasi xodimini yuqoriroq lavozimdagi xodim tomonidan himoya qilinishi;
Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasi xodimi – Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasi bilan mehnat munosabatlariga kirishgan shaxs;
favoritizm – Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasi xodimi bir shaxs yoki bir guruh shaxslar manfaatlarini boshqa shaxs va (yoki) shaxslar guruhi manfaatlaridan ustun qo‘yish, shu bilan birga, Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasida kadrlarni tanlash va joy-joyiga qo‘yish, lavozimi bo‘yicha ko‘tarish, mukofotlarni hisoblash va davlat mukofotlariga tavsiya qilish, mehnat taʼtillari berish yoki sanatoriyalar va xorij safarlariga yuborish, murojaatlarni ko‘rib chiqish navbatini, shuningdek, ish vaqti va navbatchilik grafiklarini belgilash shular jumlasidandir.
3-bob. Xizmatdagi xulq-atvorning asosiy tamoyillari va qoidalari
qonuniylik – Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasi xodimlari O‘zbekiston Respublikasi qonunchiligiga so‘zsiz rioya qiladilar hamda o‘z xizmat majburiyatlarini mansab yo‘riqnomalari, mehnat shartnomalari, ichki hujjatlar va O‘zbekiston Respublikasi qonunchiligiga muvofiq bajaradilar;
fuqarolarning huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlarining ustuvorligi – fuqarolarning huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlari Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining oliy qadriyati bo‘lib hisoblanadi. Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining xodimlari fuqarolarning huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlari buzilishiga yo‘l qo‘ymaydilar va qonunbuzarlik bo‘lgan hollarda ularni tiklashga ko‘maklashadilar;
vatanparvarlik va xizmat burchiga sodiqlik – Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining xodimlari o‘z faoliyatini maʼnaviy va vatanparvarlik qadriyatlari, Vatanga sadoqat, xizmat burchiga sodiqlik asosida jamiyatning Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasiga bo‘lgan talabini ifodalagan holda amalga oshiradilar. Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining xodimlari o‘z xizmat burchlarini shaxsiy xayrixohlik, o‘z manfaatlari va mafkuraviy qarashlaridan qatʼiy nazar bajaradilar;
davlat va jamiyat manfaatlariga sadoqat – Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining xodimlari o‘z xizmat majburiyatlarini vijdonan bajarishga hamda davlat va jamiyat manfaatlarini ko‘zlashga to‘sqinlik qiladigan shaxsiy manfaatdorligi taʼsiri bilan bog‘liq har qanday harakatlardan o‘zlarini tiyishlari lozim;
adolat, halollik va xolislik – Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining xodimlari Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasiga murojaat qilgan barcha shaxslarga nisbatan adolatli, halol va xolis munosabatda bo‘lishni taʼminlaydilar;
professionallik va kompetentlilik – Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining xodimlari Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining asosiy qadriyati bo‘lib hisoblanadi, ularning malakasi, ishonchi, ezgu niyati, hamkorligi va jamoaviy ruhi qo‘yilgan maqsadlarga erishish hamda Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasini takomillashtirish imkonini beradi. Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasi xodimlari professionallik, benuqson ishchanlik obro‘si, jamoada qulay maʼnaviy va ruhiy muhitni yaratishda yordam berish, shuningdek, hamkasblari bilan samarali bilim va tajriba almashishni taʼminlashi majburiydir;
samaradorlik va tejamkorlik – Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasi o‘z faoliyati samaradorligini oshirishni, jumladan, erishilishi jamiyat va davlat farovonligini oshirish imkonini beradigan strategik vazifalardan biri sifatida ichki boshqaruv, fuqarolar, tashkilotlar va davlat organlari bilan o‘zaro aloqalar tizimini takomillashtirish, innovatsion texnologiyalarni tadbiq etish va boshqa yo‘llar bilan doimiy ravishda ko‘rib chiqadilar. Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining xodimlari, o‘z navbatida, Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining mulkiga, o‘zining va boshqa xodimlarning vaqtiga masʼuliyat va ehtiyotkorlik bilan yondashadilar.
4-bob. O‘ziga bo‘ysunuvchi xodimlarning axloqiy xulq-atvorini shakllantirishda Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining roli
o‘z mansab majburiyatlarini bajarishda mazkur Qoidalarda belgilangan axloq normalari va tamoyillarga so‘zsiz rioya qilinishida shaxsiy namuna ko‘rsatish;
Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining xodimlari bilan o‘zaro munosabatlarda halol bo‘lish, ularning takliflari, g‘oyalari, talablari va shikoyatlariga o‘z vaqtida javob berish;
kamsitishga oid siyosatga yo‘l qo‘ymaslik va xodimlarga mehnatga haq to‘lash va xizmat bo‘yicha ko‘tarilishida teng huquq va imkoniyatlarga kafolat berish;
xodimlarga ularning hayoti va sog‘lig‘iga zarar yetkazmaydigan sharoitlarni yaratish;
Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining xodimlari bilan munosabatlarini uzoq muddatli hamkorlik qilish, maqsadlar umumiyligi, o‘zaro manfaatlarni hurmat qilish va hisobga olish, ijtimoiy sheriklik asosida o‘rnatish;
manfaatlar to‘qnashuvini oldini olish va hal qilish bo‘yicha o‘z vaqtida birlamchi choralarni ko‘rish;
korrupsiyani oldini olish, shuningdek, korrupsiyaga qarshi kurashishda faol qatnashadigan xodimlarni himoya qilish va rag‘batlantirish bo‘yicha choralar ko‘rish;
vazifalar doirasini aniq belgilab olish va bo‘ysunuvchi xodimlar o‘rtasida ularning mansabi va kasbiy layoqatidan kelib chiqib taqsimlash, xodimlarning lavozim majburiyatlari doirasidan chetga chiqadigan vazifalarni bermaslik;
xodimni asossiz ravishda rag‘batlantirish va lavozim bo‘yicha ko‘tarilishiga yo‘l qo‘ymaslik, shuningdek, g‘ayrihuquqiy harakatlarga eʼtibor bermaslikka qarshi choralar ko‘rish (masalan, xodimlar tomonidan o‘z faoliyatidagi kamchiliklarni bartaraf etish uchun yetarli darajada choralar ko‘rilmasligi);
xodimlarni majburiy mehnatda, jumladan, shahar hududlarini obodonlashtirishda, mavsumiy qishloq xo‘jaligi ishlarida, metall qoldiqlarini yig‘ishda, shuningdek, boshqa mavsumiy tadbirlarda qatnashishlarini oldini olish (tegishli tashkilot hududida O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti yoki Vazirlar Mahkamasining tegishli qarori bilan xavfsizlik standartlariga qatʼiy rioya qilingan holda ixtiyoriy shanbalik tashkil etilgan hollar bundan mustasno);
Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining xodimlarini samarali boshqarish, ular tomonidan Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining mol-mulki va moliyaviy resurslari bilan ehtiyotkor va tejamkor munosabatda bo‘lishlarini kuzatish;
o‘ziga bo‘ysunuvchi xodimlar tomonidan mazkur Qoidalar buzilishini oldini olishga bo‘lgan harakatsizligi uchun javob berish.
5-bob. Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasi xodimlarining axloq normalari va qoidalarga rioya qilish bo‘yicha majburiyatlari
O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi va qonunlari, O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalari qarorlariga rioya qilish, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining farmonlari, qarorlari va farmoyishlari, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarorlari va farmoyishlari, Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasi Hayʼati qarorlari, Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining buyruqlari va farmoyishlari, Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining ichki idoraviy hujjatlarini bajarish;
o‘z xizmat majburiyatlarini vijdonan va professional darajada bajarish;
yuqori turuvchi davlat organlari va mansabdor shaxslari tomonidan o‘z vakolati doirasida qabul qilingan farmoyishlarni o‘z vaqtida va sifatli ijro etish;
o‘z faoliyatini qonunchilik va ichki hujjatlarda belgilangan kompetensiya doirasida amalga oshirishi;
o‘z xizmat majburiyatlarini bajarayotganda fuqarolar va boshqa shaxslarni kamsitmaslik, ular taʼsiridan o‘z mustaqilligini saqlab qolish, fuqarolar huquqlari, majburiyatlari va qonuniy manfaatlarini hisobga olish;
xizmat majburiyatlarini bajarishga to‘sqinlik qilishi yoki ularni bajarishda biron-bir shaxsiy, mulkiy yoki boshqa manfaatlarga taalluqli bo‘lishi mumkin bo‘lgan harakatlardan o‘zini tiyish;
xizmat majburiyatlarini samarali bajarish uchun zarur bo‘lgan bilim va ko‘nikmalarni doimiy asosda oshirish;
o‘z vakolatlaridan davlat organlari, boshqa tashkilotlar yoki ular mansabdor shaxslari faoliyatiga noqonuniy aralashish maqsadida foydalanmaslik;
turli etnik, ijtimoiy guruhlar va konfessiyalarning madaniy va boshqa xususiyatlarini hisobga olib, ijtimoiy barqarorlik, millatlar va konfessiyalararo totuvlikka ko‘maklashgan holda O‘zbekiston Respublikasi va boshqa mamlakatlar xalqlarining urf-odatlari va anʼanalarini hurmat qilish;
xodimlar tomonidan o‘z xizmat majburiyatlarini vijdonan bajarishiga shubha uyg‘otishi mumkin bo‘lgan xulq-avtordan o‘zini tiyish va o‘z obro‘si yoki Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining nufuzini tahdid ostiga olishi mumkin bo‘lgan vaziyatlarni oldini olish;
egallab turgan lavozimi, jinsi, irqi, millati, tili, dini, ijtimoiy kelib chiqishi, eʼtiqodi, shaxsi va ijtimoiy mavqeidan qatʼiy nazar, yuqori darajada maʼnaviy-axloqiy sifatlarga ega bo‘lish, hamkasblariga, fuqarolarga va boshqa uchinchi shaxslarga hurmat, xushmuomalalik va xayrixohlik bilan munosabatda bo‘lish;
Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining ishi to‘g‘risida jamoatchilikni xabardor qilish yuzasidan ommaviy axborot vositalari vakillari faoliyatiga hurmat bilan munosabatda bo‘lish, shuningdek, belgilangan tartibda ishonchli maʼlumotlarni olishga ko‘maklashish;
maxfiy axborotdan faqat xizmat maqsadlarida foydalanish, shuningdek, maxfiy axborot va shaxsiy maʼlumotlarni nobud qilish, yo‘qotish, o‘zgartirish, oshkor qilish, zarar yetkazish, ruxsatsiz foydalanish xavfidan tegishli darajada himoya qilinishini taʼminlash;
haqoratli, hurmatsiz va kamsituvchi xulq-atvorda bo‘lishga, shuningdek, Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasi va (yoki) ular xodimlarining obro‘siga putur yetkazadigan zo‘ravonlik yoki yolg‘on mish-mishlarni tarqatilishiga yo‘l qo‘ymaslik;
o‘z xizmat majburiyatlarini bajarayotganda xizmat xonalari, davlat mulki, moddiy-texnik bazadan hamda Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasi boshqa mulkidan faqat xizmat maqsadlarida foydalanish;
xatlar va xizmat xabarlarini yetkazish va olishning Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasida belgilangan qoidalariga rioya qilishi;
qonunbuzarlik sodir etishga undab o‘ziga murojaat qilgan holatlar, shuningdek, Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining boshqa xodimlari tomonidan sodir etilgan va o‘ziga maʼlum bo‘lgan har qanday qonunbuzarlik faktlari haqida o‘z rahbari yoki boshqa vakolatli shaxslarni zudlik bilan xabardor qilish;
Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining yangi va boshqa xodimlariga zarur amaliy va uslubiy yordam ko‘rsatish, hamkasblarini ularning kasbiy intilishlarida qo‘llab-quvvatlash;
mehnat intizomiga rioya qilish va ish vaqtidan samarali foydalanish;
ish joyida va (yoki) o‘z xizmat majburiyatlarini bajarishda alkogol, giyohvand va boshqa taqiqlangan vositalarni isteʼmol qilishdan, shuningdek, ish joyida alkogol yoki giyohvand vositalar taʼsirida bo‘lish holatidan voz kechish;
hamkasblari va boshqa shaxslardan tanqidni to‘g‘ri qabul qilish, shuningdek, xolis eʼtirozlar bo‘lganda xulq-atvor modelini o‘zgartirish;
berilgan vazifalarni bajarishga ijobiy taʼsir ko‘rsatadigan tinch emotsional holatda bo‘lish.
6-bob. Sovg‘alar va ish muomalasida mehmondo‘stlik belgilari
sovg‘alar Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining kamida uch nafar xodimlari ishtirokida berilishi;
sovg‘a berish tabrik nutqi bilan birga bo‘lishi kerak, unda sovg‘a berishga sabab bo‘lgan voqea o‘zining aniq ifodasini topgan bo‘lishi;
sovg‘aning umumiy qiymati (barcha soliqlar va yig‘imlarni hisobga olgan holda) 5 (besh) bazaviy hisoblash miqdoridan oshmasligi;
adliya organi va muassasasining bitta xodimi boshqa xodimga sovg‘a uchun sarflaydigan xarajat summasi, har bir holatda 1 (bitta) bazaviy hisoblash miqdordan oshmasligi kerak.
7-bob. Korrupsiyaga qarshi kurashish
8-bob. Odob-axloq komissiyasi
adliya organi yoki muassasasi rahbarining ko‘rsatmasi bo‘yicha;
xizmat tekshiruvi natijalariga ko‘ra;
o‘z tashabbusi bilan;
adliya organlari va muassasalari xodimlaridan, shuningdek, adliya organlari va muassasalari bilan aloqa kanallari orqali kelib tushgan axborot asosida ko‘rib chiqadi.
korrupsiyaga oid huquqbuzarlik yoki korrupsiyaviy xavf-xatar mavjud bo‘lgan vaziyatlar aniqlanganda, ular Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasi tizimida korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘limi tomonidan ko‘rib chiqiladi;
sovg‘alar va ish muomalasida mehmondo‘stlik belgilariga oid qoidalar buzilganida, ushbu vaziyatlar Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasi tizimida korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘limi tomonidan ko‘rib chiqiladi;
Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasi tizimida korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘limi Odob-axloq komissiyasi bilan birgalikda, agar qoidabuzarliklar nafaqat mazkur Qoidalarga, balki Odob-axloq komissiyasi majlislarida Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasi tizimida korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘limining ishtiroki bevosita nazarda tutilgan Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining boshqa ichki hujjatlariga tegishli bo‘lsa, mazkur Qoidalarni buzish faktlari va xavf-xatarlarini ko‘rib chiqadi.
Mazkur bandda nazarda tutilmagan boshqa hollarda ushbu Qoidalar talablarining buzilishi Odob-axloq komissiyasi tomonidan ko‘rib chiqiladi.
9-bob. Odob-axloq sohasida qonunbuzarliklar haqida xabarlar
Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining xodimlari uchun bevosita Kadrlar va maxsus qismga;
Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasi xodimlarining telefonlariga hamda qabulxonaga;
jismoniy va yuridik shaxslarga – “71 244 23 53” telefoni yoki Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining boshqa telefonlariga;
“@anticorbot” “Telegram” kanaliga hamda Sanoat xavfsizligi davlat qo‘mitasining boshqa “Telegram” kanallariga.
10-bob. Mazkur Qoidalarni buzganlik uchun javobgarlik
11-bob. Qayta ko‘rib chiqish va o‘zgartirish kiritish tartibi